LÁ THƯ TÌNH THÁNG 8

Em thương yêu (và hay làm anh bối rối) của anh,

Nắng thu trải lụa xuống hiên nhà,

Gió hát bên thềm khúc thiết tha.

Lặng lẽ bên em nghe nhịp thở,

Mới hay tình cũng tựa câu ca.

Tháng 8 đến nhẹ như bước chân ai đi ngang qua hiên nhà, để lại một làn gió mát, một khoảng trời nghiêng nghiêng màu mật ong cuối hạ. Anh ngồi viết cho em giữa buổi chiều, khi tiếng ve đã nhỏ lại, nhưng tiếng lá thì xào xạc như đang thì thầm điều gì đó chỉ hai chúng ta hiểu.

Em hay hỏi anh vì sao cứ mỗi tháng anh lại viết cho em một lá thư, dù mình vẫn gặp nhau, vẫn trò chuyện hằng ngày. Anh không biết trả lời thế nào ngoài một điều rất thật: anh sợ những yêu thương chỉ ở trong tim mà không thành lời sẽ ngủ quên mất. Anh muốn chúng được viết ra, để tháng 8 này, khi em đọc, em sẽ thấy cả nắng, cả gió, cả trái tim anh đang đập vì em.

Tháng 8 có gì đâu ngoài vài cơn mưa ngâu bất chợt, ngoài những chiều vàng nghiêng bóng, nhưng với anh, nó lại là tháng em dịu dàng hơn một chút, trầm lại hơn một chút, và đôi khi… hay im lặng hơn một chút. Mỗi khi em im, anh lại muốn hỏi: “Có gì không ổn sao em?”, nhưng rồi lại thôi, chỉ lặng lẽ gửi cho em một biểu tượng trái tim nhỏ xíu, vì anh biết em sẽ hiểu.

Lặng ngắm trăng non giữa bóng đêm,
Tin em chưa tới, gió thêm mềm.
Ngân nga một khúc chờ không mỏi,
Chỉ bởi trong tim đã vẹn êm.

Yêu em, anh học được cách kiên nhẫn chờ một tin nhắn trả lời muộn.

Yêu em, anh thấy cả những ngày bão giông cũng hóa dịu dàng khi em cười.

Yêu em, anh nhận ra đôi khi không cần lý lẽ gì lớn lao, chỉ cần một cái nắm tay là đủ.

Nếu tháng 7 là những hờn dỗi nũng nịu, thì tháng 8 này anh muốn giữ bên em những lặng yên ngọt ngào. Em đừng sợ khoảng lặng làm mình xa nhau, vì với anh, đó là khoảng lặng để yêu thương thấm sâu hơn.

Và nếu một mai, tháng 8 trôi qua, anh vẫn muốn mình giữ thói quen này: viết cho em một lá thư mỗi tháng, để em biết anh vẫn ở đây, vẫn thương, vẫn nhớ, vẫn chọn em như ngày đầu tiên.

Giông kéo mây vần giăng khắp trời,
Em cười ánh sáng rạng bờ môi.
Bão tan tựa khói bay về núi,
Chỉ thấy lòng anh nhẹ gió trôi.

Yêu em,

Người luôn thấy tháng 8 đẹp nhất khi có em trong tim.

-->Đọc tiếp...

Tóm tắt CHÍ PHÈO – THỊ NỞ (Nam Cao)

Chí Phèo là một đứa trẻ mồ côi, bị bỏ rơi trong một cái lò gạch bỏ hoang. Hắn được hết người này đến người khác nhặt về nuôi, lớn lên làm canh điền cho Bá Kiến – một địa chủ gian hùng, đại diện cho tầng lớp thống trị ở làng Vũ Đại.

Ban đầu, Chí là một người hiền lành, chăm chỉ, có ước mơ giản dị: “có một gia đình nhỏ, chồng cuốc mướn cày thuê, vợ dệt vải, bỏ một con lợn nuôi để làm vốn liếng”. Nhưng rồi vì một mâu thuẫn mờ ám – có thể là bị bà Ba nhà Bá Kiến quyến rũ hoặc bị hãm hại – Chí bị Bá Kiến đẩy vào tù, không rõ tội trạng.

Sau bảy, tám năm ở tù trở về, Chí không còn là Chí hiền lành ngày xưa nữa. Hắn say rượu triền miên, mặt mũi bầm dập, tay luôn cầm chai rượu, mồm chửi trời, chửi đời, chửi cả làng Vũ Đại và... chửi cả chính mình. Hắn sống như một “con quỷ dữ” mà ai cũng tránh xa. Càng bị khinh bỉ, hắn càng uống rượu, càng mất đi nhân tính. Cả làng sợ hắn, khinh hắn, và... mặc kệ hắn.

Thế rồi, một đêm trăng, giữa lò gạch hoang, sau một cơn say, Chí Phèo và Thị Nở – người phụ nữ xấu xí nhất làng, “xấu ma chê quỷ hờn” – lại ngả vào nhau trong một cuộc “giao cảm” đầy bản năng. Buổi sáng hôm sau, Thị bất ngờ không bỏ đi. Thị nấu cho Chí một bát cháo hành – hành nóng, cháo nóng, và lòng người cũng… bỗng thấy ấm. Lần đầu tiên sau bao nhiêu năm sống trong men rượu và chửi bới, Chí không uống rượu, mà cảm nhận được hơi ấm của tình người.

Chí bắt đầu thay đổi. Hắn thấy đau đầu vì rượu, thấy “bụng cồn cào” vì đói, thấy muốn sống như một con người thật sự. Hắn mơ về tương lai: sẽ sống với Thị Nở, sẽ đi làm, sẽ sống tử tế. Một tia sáng le lói trong đáy sâu của một cuộc đời bị vùi dập.

Nhưng bi kịch lại bắt đầu từ đây.

Khi Thị Nở kể cho bà cô nghe về chuyện “ngủ với Chí”, bà giận dữ, phản đối kịch liệt. Bà gọi Chí là “thằng không có tư cách làm người”, cấm Thị gặp lại Chí. Thị vốn là người phụ nữ đơn độc, cả đời sống dựa vào bà cô, nên không đủ dũng khí chống lại. Thị không bỏ đi, nhưng đành… tránh mặt.

Chí đợi Thị. Đợi mãi không thấy. Khi gặp lại Thị, hắn chỉ nhận được ánh mắt lạnh nhạt và câu từ chối. Chí đau đớn, tuyệt vọng, và nhận ra một điều cay đắng: xã hội không cho hắn quyền được làm người.

Trong cơn tuyệt vọng, Chí lại tìm đến rượu. Nhưng lần này, rượu không làm hắn quên. Ngược lại, càng uống, hắn càng đau. Tâm trí hắn quay cuồng: hắn muốn sống tử tế, nhưng người ta không cho hắn sống như một người. Hắn gào lên trong vô vọng: "Ai cho tao lương thiện?"

Chí Phèo cầm dao đi đến nhà Bá Kiến – kẻ đại diện cho sự độc ác của xã hội, kẻ từng đẩy hắn vào con đường tội lỗi. Trong một phút căm phẫn và tỉnh táo hiếm hoi, Chí giết Bá Kiến. Sau đó, hắn tự sát, kết thúc cuộc đời trong máu me và bi kịch.

Thị Nở nghe tin Chí chết. Thị bần thần. Thị ngơ ngác. Không có nước mắt, không có tiếng kêu gào, nhưng ánh mắt Thị hướng về lò gạch cũ – nơi bắt đầu và cũng là nơi kết thúc cho một giấc mơ làm người ngắn ngủi.

-->Đọc tiếp...

Đêm lò gạch - Tô cháo hành

Có vài bạn thắc mắc: Tô cháo hành thì có gì đặc biệt mà hễ nhắc đến Chí Phèo là lại nhắc đến? Vậy nên hôm nay, mình xin chia sẻ một chút về cái bát cháo hành đầy nhân văn ấy.

Trong văn học Việt Nam, có những chi tiết tưởng chừng nhỏ như hạt hành trong cháo, nhưng lại làm nên cả một nồi nhân sinh. Đó là tô cháo hành của Thị Nở món ăn nóng nhất đêm hôm ấy, thậm chí còn “nóng” hơn cả cái đêm lò gạch huyền thoại.

Vâng, xin thưa, đêm lò gạch không chỉ là một điểm mốc quan trọng của làng Vũ Đại, mà còn là khoảnh khắc lịch sử nơi một kẻ bị cả làng coi là “quỷ dữ” lần đầu tiên biết run run vì được yêu thương. Chí Phèo, người từng chửi trời, rạch mặt, đập đầu vào cột nhà người ta như thú hoang bị thương, cuối cùng lại yếu mềm chỉ vì một tô cháo hành và ba thân xác mờ ảo.

Khoan đã! Đừng vội nghĩ bậy. Ba thân xác ở đây là: thân xác Chí Phèo bị rượu và định kiến làm cho tơi tả, thân xác Thị Nở xấu đến phát khiếp nhưng có trái tim thơm hơn nồi cháo, và cuối cùng, thân xác của một giấc mơ làm người, mờ mờ ảo ảo, đang lững lờ bay trên mái lò gạch cũ.

Lò gạch khuya mờ khói bát hành,

Thị mang chân thật giữa mong manh.

Một đêm chạm nhẹ hồn cô quạnh,

Chí biết yêu rồi, giữa đoạn danh.

Đêm ấy, giữa ánh trăng non lấp ló qua khe gạch, hai cái thân xác tơi tả ấy va vào nhau, không phải như trong phim tình cảm Hàn Quốc, cũng chẳng phải kiểu cháy bỏng kiểu Âu Mỹ. Nó vụng về, phập phồng, và có lẽ còn hơi mùi rượu. Nhưng chính trong cái va chạm đầy bản năng ấy, Thị Nở trao cho Chí một điều mà cả làng không ai buồn cho: sự dịu dàng.

Sáng ra, Thị không bỏ chạy. Không chửi Chí, không vạch mặt ra nói “tao lỡ dại”. Mà chỉ lặng lẽ bưng đến một tô cháo hành. Đó là khi người ta biết: đêm qua không chỉ có hơi thở, mồ hôi và một vài tiếng sột soạt nhè nhẹ đâu nha! Mà là một khởi đầu mới dành cho một Chí Phèo đang loay hoay tìm lại “tư cách làm người”.

Tô cháo hành đã giải rượu cho thể xác, sưởi ấm cho tâm hồn, và thức tỉnh một linh hồn đã ngủ mê trong đau khổ. Cái “thân xác thứ ba” mờ mờ ảo ảo chính là hình ảnh ẩn dụ cho khát vọng sống như một người tử tế, khát vọng mà Chí tưởng đã mất sau lần bị đẩy vào tù không lý do.

Nam Cao chẳng nói rõ. Ông để lò gạch tối, hơi nước bốc lên từ cháo hành làm mờ đi mọi thứ. Để rồi người đọc phải nghiêng đầu, căng mắt, mà tự hỏi: đêm đó thật sự đã có gì xảy ra? Phải chăng chỉ cần một bát cháo, một người không chê bai, là đủ cứu một linh hồn?

Và thế là, từ một đêm đầy khói sương và mùi hành, Chí Phèo muốn làm lại. Muốn sống tử tế. Nhưng đời mà, có phải ai muốn làm người là được làm đâu?

Tô cháo hành, món ăn dân dã, mà lại cay hơn cả đời.

Thị Nở, người phụ nữ không sắc, nhưng lại có tâm.

Chí Phèo, kẻ bị cả làng khinh, nhưng biết trân trọng một bát cháo giữa đời lạnh giá.

Và đêm lò gạch ấy, biết đâu không chỉ có cháo hành? Biết đâu còn có cả một cuộc đời khác chỉ tiếc là, sáng hôm sau, làng Vũ Đại vẫn không chấp nhận. Nhưng người đọc thì đã kịp rưng rưng .

Chiều rơi nghiêng xuống ngõ rêu xanh,

Bóng kẻ năm xưa ăn cháo hành.

Tiếng chó sủa vang trong xóm cũ,

Chí còn đâu nữa, chỉ tên danh.

Chí Phèo chết. Một nhát dao đâm Bá Kiến rồi quay về tự kết liễu. Máu thấm đất, không ai khóc, cũng chẳng ai đếm. Làng Vũ Đại thở phào. Xong một “cái gai”. Hết chuyện?

Không đâu. Chí chết rồi, nhưng câu hỏi Nam Cao để lại thì sống mãi: Tại sao một người từng hiền lành, từng ước mơ làm lẽ, lại thành kẻ bị cả xã hội gọi là “con quỷ”? Tại sao khi hắn muốn quay đầu, thì không ai cho hắn đường đi?

Cái chết của Chí không phải dấu chấm hết. Nó là dấu hỏi to tướng – về định kiến, về quyền được làm người, và về lòng nhân giữa người với người.

Chí chết. Nhưng nếu ngoài kia còn ai đó lạc lõng, còn ai đó chỉ cần một “bát cháo hành” đúng lúc mà không ai cho… thì chuyện của Chí vẫn chưa hết. Vẫn còn tiếp.

Trong từng con người.

Trong từng số phận bị lãng quên.

-->Đọc tiếp...

LỜI CỦA CỎ

Trong cuộc đời rộng lớn và xô bồ, có những tâm hồn như ngọn cỏ ven đường nhỏ bé, lặng lẽ và luôn cam chịu. Họ không mơ ước cao sang, không đòi hỏi điều gì lớn lao, chỉ mong được một lần ai đó dừng lại, nhìn thấy sự tồn tại của mình giữa cuộc đời hối hả. "Lời Của Cỏ" không phải là tiếng gào thét, mà là tiếng thì thầm nhẹ như hơi thở nhưng nặng tựa nỗi lòng chưa từng thổ lộ. Đây là lời tự sự của một kẻ yêu trong âm thầm, thương trong lặng lẽ, sống trọn một kiếp không tên, chỉ để được một lần rung lên vì một cơn gió thoảng, người đã từng đi qua đời mình. Bài thơ là khúc hát buồn nhưng đẹp, dành cho những ai từng yêu đơn phương, mà vẫn giữ vẹn nguyên niềm yêu ấy trong tận cùng thinh lặng.

Cỏ không giận, chỉ nhớ.

Không trách, chỉ buồn.

Và đôi khi, điều day dứt nhất không phải là một tình yêu đã tàn, mà là ánh mắt từng lỡ quay đi.

Lời Của Cỏ

em chỉ là ngọn cỏ,
nhỏ mọc ở ven đường.
dầu dãi với gió sương,
nhoè nhoẹt khi mưa xuống.

anh là cánh chim phượng,
ngang trời bay qua luôn.
có bao giờ anh buồn,
đời cỏ mà thương tiếc.

cỏ cũng từng xanh biếc,
trong giấc mộng vô thường.
cũng từng toả sắc hương,
bướm ong quanh nhảy múa.

đến khi thân cỏ úa,
chân anh dẫm qua đường.
không ngoái nhìn lệ vương,
dù một lần không có.

rồi gió cũng qua đó,
xô cỏ vào rã rời.
có ai từng một thời,
nhìn cỏ mà thương hại.

nếu mai anh quay lại,
cỏ đã thành khô khan.
lời ru buồn ngút ngàn,
chẳng còn xanh như cũ.

cỏ chưa từng ấp ủ,
mộng đời sẽ cao sang.
chỉ mong một ánh vàng,
cho ấm ngày giông tố.

nhưng mưa kia vội đổ,
mây giăng kín bốn mùa.
cỏ chờ anh như xưa,
mãi hoài ôm hư nát.

trong kiếp đời nhếch nhác,
cỏ là ai giữa đời.
không tên và không lời,
một dáng hình cô độc.

anh giờ như cơn lốc,
qua đời cỏ rất nhanh.
để lại cánh mong manh,
và nỗi niềm rách rưới.

cỏ vẫn hoài không nói,
chuyện một thời yêu anh.
chỉ lặng thinh chân thành,
chôn niềm riêng trong đất.

nếu một lần anh thật,
đặt tay lên tim này.
sẽ thấy gió đang lay,
cũng là vì anh đến.

“Lời Của Cỏ” là tiếng nói không thành lời của những mảnh đời bé nhỏ, yêu mà không cần hồi đáp, thương mà chẳng mong đền đáp. Trong một thế giới đầy bon chen và giành giật, đôi khi, chính những điều âm thầm như thế lại là thứ khiến ta xúc động nhất. Bởi vì tình yêu chân thành không cần ồn ào, nó chỉ cần một trái tim đủ sâu, và một hồn cỏ đủ bền để yêu suốt một đời… dù không được gọi tên.

Vậy thôi,

cỏ biết…

và cỏ vẫn xanh.

-->Đọc tiếp...

Mãi Là Tháng Tám

Có những mùa đi qua rất khẽ, không để lại giông gió, nhưng lòng người thì không bao giờ quên được. Tháng Tám là một mùa như thế không còn là nắng oi của hạ, chưa hẳn là cái se lạnh của thu, nhưng lại vừa đủ để lòng ta rung lên một nhịp nhẹ nhàng, đủ để một ánh nhìn khiến tim người xao xuyến, và đủ để một mối tình bắt đầu mà chẳng cần hứa hẹn.

Bài thơ "Mãi Là Tháng Tám" là một lát cắt nhỏ, tinh khôi, trong veo như ký ức. Chỉ bốn câu, nhưng gói trọn một mùa yêu nhẹ nhàng, sâu lắng, và đầy chất thơ.

Tháng Tám mình yêu, gió rất hiền,

Lá bay rơi nhẹ giữa trời yên.

Mai sau đổi khác bao mùa nữa,

Vẫn nhớ ban đầu ánh mắt duyên.

Tiếng lòng người con gái;

“Tháng Tám năm ấy mình yêu nhau.”

Không có bó hoa nào cả. Không có những lời hẹn thề sống chết. Chúng mình chỉ đơn giản ở bên nhau.

Anh bước vào đời em như một cơn gió, không cuốn em đi, mà chỉ khẽ lướt qua, đủ để tim em đập lệch một nhịp. Gió rất hiền. Như chính anh.

Em vẫn nhớ buổi chiều đó, lá rơi lác đác giữa trời trong vắt. Mình chẳng nói gì nhiều. Nhưng khi ánh mắt anh nhìn em, em biết một điều gì đó đã chớm nở. Nhẹ như một chiếc lá vừa lìa cành, chạm đất không làm động bụi, mà lại làm rung tim người.

Chúng mình yêu nhau trong cái yên ả của mùa đang đổi. Chẳng ai biết sau đó ra sao. Chỉ biết lúc ấy, mọi thứ đều vừa vặn.

Rồi thời gian trôi qua như vẫn thường thế. Mùa khác đến, người khác đến. Em không trách. Bởi tình yêu tháng Tám vốn đã sinh ra để dịu dàng và mong manh như vậy mà.

Nhưng anh biết không?

Dù “mai sau đôi khác bao mùa nữa”, dù đời có đổi thay bao lần, thì ánh mắt ngày hôm ấy, ánh mắt đầu tiên, duyên đến không cần báo trước, em vẫn nhớ.

Vì em biết, có những thứ không cần giữ mà vẫn còn.

Có những người không còn bên cạnh, nhưng vẫn ở lại mãi trong một mùa của ký ức.

Và tháng Tám ấy, chính là mùa của anh trong em.

Mãi là tháng Tám.

Lời thì thầm từ chàng trai;

“Tháng Tám mình yêu nhau, em còn nhớ chứ?”

Anh không nói, không viết ra, nhưng thật lòng anh chưa từng quên.

Anh vẫn nhớ ngày em nghiêng vai che nắng, đôi mắt nhìn anh rất khẽ. Em không hỏi gì, anh cũng không nói gì. Nhưng lúc đó, cả thế giới như im lặng, để mỗi ánh nhìn giữa hai ta trở thành một lời hứa, lời hứa không ai thốt nên, nhưng lại in sâu mãi về sau.

Anh không rõ từ bao giờ, chỉ là mỗi độ tháng Tám về, anh lại nhớ cái cách em cười nhẹ tênh, mà đủ khiến lòng anh loạn.

Nhiều mùa đã qua, nhiều người đã đến.

Nhưng có một điều anh chưa từng nói với ai đó là: trong tất cả những cái nắm tay, không có cái nào ấm như tay em.

Anh không níu giữ em, không giữ lại tình yêu ấy không phải vì không muốn, mà vì anh nghĩ: nếu tình yêu ấy là thật, nó sẽ không cần ràng buộc.

Nhưng, có lẽ anh đã sai.

Giá như hôm ấy, thay vì im lặng, anh nói một câu.

Giá như, giữa buổi chiều tháng Tám, anh giữ lấy ánh mắt em thêm một chút.

Thì biết đâu, chúng mình đã không phải nhớ nhau bằng “mãi là”, mà có thể gọi nhau là “vẫn là”.

Nếu một ngày nào đó em cũng nhớ, thì hãy tin rằng ở đâu đó, vẫn có một chàng trai tháng Tám, không ồn ào, không vội vã,

chỉ âm thầm

giữ em trong một góc nhỏ của lòng mình,

rất lâu.

Gặp lại

Hôm nay, cuối tháng Tám.

Trời trở gió. Gió không còn hiền như xưa, nhưng ánh mắt em

vẫn dịu như lần đầu.

Anh gọi em bằng tên.

Em quay lại. Mỉm cười.

Không ai hỏi “dạo này sống sao”.

Không ai nhắc “chuyện cũ năm nào”.

Chỉ có một câu, cả hai cùng bật cười khi nói ra:

“Tháng Tám năm ấy, mình yêu nhau.”

Không thêm, không bớt.

Không cố níu, cũng chẳng cần quên.

Vì có những điều đẹp nhất,

là khi nó chỉ dừng lại ở đúng nơi tim còn ấm.

-->Đọc tiếp...