Đối với nhiều người, đó là “ngày chiến thắng”, là “độc lập – thống nhất – non sông liền một dải”.
Nhưng với những người khác, đó là ngày mất quê hương, mất tự do, mất cả một miền Nam từng đẹp đẽ rực rỡ.
Giữa những khẩu hiệu kèn trống rền vang, có những sự thật bị chôn vùi, có những câu chuyện chưa từng được hỏi, có những đứa trẻ lớn lên chẳng hiểu gì về nỗi đau của cha ông.
Bài tản mạn này xin được viết cho ba nhóm người: những kẻ bưng bô chiến thắng, những người bị "giải phóng" mà không ai hỏi ý kiến, và những thế hệ sinh ra trên phần mộ của một miền Nam đã khuất.
– Gửi mấy anh chị bưng bô chiến thắng –
Có một giống người rất đặc biệt, sinh sau đẻ muộn, lớn lên nhờ gạo cứu đói và học bổng từ chính đám "bị giải phóng", nhưng suốt ngày rao giảng đạo lý chiến thắng như thể cha ông họ tự tay lái xe tăng cán cổng Dinh.
Họ không biết miền Nam từng có tự do báo chí, có nhạc Trịnh, có cà phê Brodard, có đại học tự trị, có người ra tòa kiện cả chính quyền. Họ chưa từng sống trong một xã hội biết xếp hàng, biết giữ vệ sinh công cộng, và không có khái niệm “xin xỏ”. Nhưng họ lại dạy đời người khác bằng mấy cuốn sách giáo khoa được biên tập bởi những kẻ chưa từng dám nhìn lịch sử trong mắt.
Họ gọi ngày 30/4 là "ngày hội non sông thống nhất", trong khi hàng triệu người lại gọi đó là “ngày mất nước”, “tháng Tư đen”, hay đơn giản là ngày… mất tất cả. Họ nhảy nhót mừng chiến thắng, trên nền đất mà rất nhiều người đã bỏ lại gia đình, nhà cửa, trí thức, và cả mạng sống – chỉ để trốn khỏi “thiên đường” mà các anh các chị đang ra rả ca ngợi.
Nực cười thay, những kẻ ấy sống nhờ cúp điện, chia tem, ăn bo bo, rồi lại viết sách kể về "thiên đường XHCN hạnh phúc". Họ sống trong biệt thự, xài hàng hiệu, đưa con đi du học Mỹ – nơi từng bị gọi là “đế quốc đầu sỏ” – rồi về nước dạy đạo đức cách mạng cho mấy đứa nhỏ còn chưa thuộc nổi bài Quốc ca.
Họ vỗ ngực nhân danh “giải phóng miền Nam” mà không hiểu mình đang bưng bô cho một cái xác khô. Họ không cần biết sự thật – vì sự thật thì khó nuốt, không bùi như bánh vẽ.
Xin lỗi, nếu hôm nay giọng văn hơi... xóc óc.
Nhưng thật ra, châm biếm đôi khi là liều thuốc duy nhất dành cho những cái đầu ngập ảo tưởng.
– Gửi những người bị “giải phóng” mà chưa bao giờ được hỏi ý kiến –
Này bạn, người dân miền Nam ơi,
Bạn có nhớ ai đã hỏi bạn có muốn được “giải phóng” không?
Không. Chẳng ai thèm hỏi.
Họ chỉ đến – tay cầm súng, miệng hét khẩu hiệu – và bảo bạn:
“Từ nay, anh đã được tự do!”
Tự do... dưới sự kiểm duyệt, kiểm tra hộ khẩu, kiểm soát tư tưởng và kiểm thảo mỗi tuần.
Bạn từng có một căn nhà, một công việc ổn định, một cuộc sống đang trên đà phát triển.
Họ đến, gọi bạn là “tư sản mại bản”, “ngụy quân”, “ngụy quyền”, rồi đá bạn ra khỏi nhà – vì “tài sản của nhân dân”.
Nhân dân nào? Họ không rõ.
Chỉ biết sau “giải phóng”, họ được chia cái bạn xây, còn bạn thì được... “mời đi học tập cải tạo”.
Người thân bạn vượt biên?
Họ gọi là “phản quốc”!
Bạn viết nhạc buồn?
Họ bảo là “âm mưu diễn biến hòa bình”.
Bạn mở quán cà phê, bán sách cũ, dạy tiếng Anh?
Họ gắn cho bạn tội “truyền bá văn hóa đồi trụy”.
Và thế là cả một thế hệ – từ giáo sư, kỹ sư, bác sĩ cho đến anh thợ hớt tóc – bỗng chốc trở thành “phần tử cần cải tạo”.
Còn bầy “cán bộ từ rừng về” thì ung dung vào ở nhà người ta, nhai bo bo mà tưởng là bánh ngọt Paris.
Tệ nhất là: họ viết lại lịch sử, rồi bắt bạn học.
Con cháu bạn lớn lên không biết ông mình từng là hiệu trưởng, bác sĩ, hay nhạc sĩ.
Chúng chỉ biết ông bị “ngụy hóa” và... may là không bị “cách mạng trừng trị”.
Tất cả diễn ra trong sự câm lặng, bởi bạn biết nếu nói – thì ngày mai sẽ có “người mời làm việc”.
Bạn không được hỏi, không được chọn, không được phép hoài nghi.
Bạn chỉ được… “tự hào là công dân của nước CHXHCNVN anh hùng”.
Nghe riết quen tai, chứ lòng thì nát vụn như tấm căn cước cũ bị cắt đôi.
Vậy đó, bạn ơi,
Bạn đâu cần giải phóng, bạn chỉ cần được sống tử tế.
Nhưng tiếc thay, người ta lại chọn “lịch sử vĩ đại” thay vì một sự thật nhỏ nhoi.
– Gửi thế hệ sau – những đứa trẻ sinh ra trên phần mộ của một miền Nam rực rỡ –
Này em bé lớn lên trong “thiên đường xã hội chủ nghĩa” –
Có thể em chưa từng nghe đến đại học Vạn Hạnh, chưa từng biết Sài Gòn từng có đài truyền hình màu đầu tiên trong khu vực, có tự do báo chí, có trường học dạy nhân bản trước khi dạy quốc ca.
Em được dạy rằng miền Nam nghèo khổ, bị đế quốc đô hộ, được giải phóng bởi một đạo quân từ rừng sâu ra đi vì “cách mạng”. Nhưng em đâu biết, chính những người “được giải phóng” ấy – lại là người đầu tiên tìm đường vượt biển, bỏ xứ mà đi, chấp nhận làm người rửa chén xứ người để con cái được học hành đàng hoàng.
Em sinh ra trong một thời đại khác – thời đại của mạng xã hội, TikTok và YouTube.
Em có thể cười cợt lịch sử, nhại lại mấy câu “Giải phóng miền Nam là công lao to lớn của Bác và Đảng”.
Nhưng em đâu biết, chính nhờ sự thật bị ém đi, mà cái nghèo, cái nhục, cái sợ hãi… đã trở thành di sản.
Em nghe nhạc Bolero trên tivi, nhưng không ai kể cho em biết rằng đã từng có một thời, hát Bolero là có thể bị bắt.
Em đi nhà thờ dịp Noel, nhưng không ai kể rằng từng có người bị “đánh hội đồng” vì mang cây thông về nhà.
Em du học bằng học bổng “chính sách”, nhưng chẳng ai nói rằng em đang sống nhờ công lao của những người bị gọi là “thành phần phản động” ngày xưa.
Lịch sử được viết bởi kẻ chiến thắng, nhưng tương lai – em à – thuộc về những người biết đặt câu hỏi.
Vì vậy, nếu một ngày nào đó em thấy mình khó chịu khi nghe ai đó nói “tháng Tư là tháng đau thương”,
Hãy dừng lại, và đừng vội phản bác.
Hãy hỏi thêm. Học thêm. Nghe thêm.
Biết đâu, từ dưới lớp bụi dày của tuyên truyền, em sẽ thấy lấp lánh một điều rất khác –
Một miền Nam không hề là “bị chiếm”, mà là bị tiếc nuối đến tận cùng.
No comments:
Post a Comment