30 Tháng 4, 1975- Nơi Đất Khách – Những Giấc Mơ Còn Dang Dở (3)

 Tác giả: Từ Thức

Tôi viết về ngày 30 tháng 4 năm 1975 – không phải để kể lại lịch sử, mà để lưu giữ những ký ức chưa bao giờ nguôi.

Với nhiều người, đó không chỉ là ngày kết thúc chiến tranh, mà là ngày mở ra những chia ly, mất mát, và hành trình tha hương chưa có hồi kết. Đây là những trang viết dành cho những ai còn mang trong tim một Tháng Tư không thể quên.

Ở đâu đó, bên kia bờ đại dương, mỗi độ tháng Tư về… có những trái tim vẫn thổn thức.

Dù đã sống trên đất Mỹ, đất Úc, Canada, Pháp hay bất kỳ quốc gia nào, dù đã đi qua bao mùa xuân nơi xứ người, thì với nhiều người Việt tha hương, Tháng Tư vẫn là tháng không thể bình yên. Không phải vì họ yếu mềm, mà bởi vết thương trong tim chưa bao giờ được gọi tên một cách trọn vẹn.

Nhiều người trong họ đã ra đi bằng những chuyến vượt biển trong đêm. Trên con thuyền gỗ nhỏ, giữa sóng dữ và trời tối mịt, họ gói ghém theo không chỉ hành lý – mà cả những hoang mang, lo sợ, cả gia đình, và... cả quê hương.

Có người sống sót, có người không.

Có người đến được bến bờ tự do, có người mãi nằm lại dưới đáy biển sâu.

Những ai may mắn còn sống, dựng lại cuộc đời nơi đất khách quê người, nhưng đâu ai biết, họ mang theo cả một quê hương trong tim – một quê hương bị bỏ lại phía sau, và một phần linh hồn cũng chưa từng quay về được.

Họ làm việc chăm chỉ, học lại từ đầu, gầy dựng lại từ đôi bàn tay trắng. Nhưng mỗi khi tháng Tư về, khi nghe ai đó nhắc tới "Sài Gòn", khi thấy một lá cờ vàng trong cộng đồng người Việt, lòng họ lại đau như ngày đầu rời đi.

Có người cả đời không về lại được quê. Có người về rồi, đứng giữa phố xá đông đúc mà thấy lòng xa lạ đến nao lòng.

Vì nơi đó, người thân không còn. Nhà xưa bị phá bỏ. Láng giềng năm ấy giờ chỉ còn vài tấm ảnh úa màu trong ký ức.

Và cũng ở nơi đất khách ấy, những người con sinh ra sau năm 1975, trong các gia đình tị nạn, bắt đầu lớn lên với những câu hỏi:

"Vì sao ba mẹ mình rời khỏi Việt Nam?"

"Vì sao ông bà lại khóc mỗi lần nói về tháng Tư?"

"Vì sao trong nhà có lá cờ vàng, mà ngoài xã hội người ta lại không nhắc đến?"

Họ tìm hiểu, họ đọc, họ viết lại – bằng cả tiếng Việt lẫn ngôn ngữ bản xứ. Họ lớn lên với một tâm thế vừa tự hào, vừa tiếc nuối. Họ biết ơn đất nước đã cưu mang gia đình mình, nhưng cũng đau đáu với nơi gọi là “quê mẹ”.

Nhiều người trong số họ trở thành nhịp cầu, nối quá khứ và hiện tại, nối Việt Nam và cộng đồng hải ngoại.

Họ không chống đối, không oán giận, nhưng họ chọn ghi nhớ.

Bởi vì, như một người từng nói:

“Lịch sử không nên bị lãng quên – dù là phần cay đắng nhất.”

Tháng Tư – ở Việt Nam có thể là những ngày lễ hội, là đường hoa rực rỡ, là tiếng loa vang vang nói về chiến thắng.

Nhưng ở bên kia thế giới, với một cộng đồng người Việt lưu vong, đó là tháng của nén nhang lặng lẽ, của những ánh mắt nhìn xa xăm, và của nỗi buồn rất riêng, rất thật.

Không ai có thể sống mãi trong quá khứ. Nhưng quá khứ, khi được kể lại bằng lòng thành kính và sự tử tế, sẽ trở thành bài học quý giá – không phải để oán trách, mà để hiểu, để thương, để không bao giờ lặp lại.